Aantal vrouwen met zwangerschapsdiabetes stijgt

Gezonde leefstijl sleutel in voorkomen zwangerschapsdiabetes en diabetes type 2

Het aantal zwangere vrouwen met zwangerschapsdiabetes steeg in de periode 2015-2019 met 30%. Waren er in 2015 nog 9.000 vrouwen met zwangerschapsdiabetes bekend in de Nederlandse huisartsenpraktijken; in 2019 was dat aantal opgelopen naar ruim 12.000. Dit blijkt uit een recente studie van het Nivel in opdracht van het Diabetes Fonds. Vooral vrouwen die op latere leeftijd zwanger zijn, hebben meer kans om deze vorm van diabetes te krijgen. Het aandeel vrouwen met zwangerschapsdiabetes dat gebruik maakt van insuline is daarentegen in de periode 2015-2019 gedaald van 32% naar 21%.

Waar eerder een op de twintig zwangere vrouwen zwangerschapsdiabetes kreeg, was dat in 2019 een op de veertien.De voornaamste mogelijke verklaringen voor de toename zijn volgens de onderzoekers een betere screening op zwangerschapsdiabetes en een stijgend aantal zwangerschappen bij oudere vrouwen. Zwangerschapsdiabetes neemt fors toe met de leeftijd. In 2019 had 6,5% van de zwangere vrouwen in de leeftijd van 30-34 jaar zwangerschapsdiabetes en bijna 20% van de vrouwen tussen de 40-44 jaar. 

Minder insuline

Hoewel het aantal vrouwen met zwangerschapsdiabetes is gestegen in de periode 2015-2019 nam het percentage vrouwen dat insuline nodig heeft om de bloedsuikerwaarden op peil te houden af. Zo kreeg in 2015 ruim 32% van de vrouwen met zwangerschapsdiabetes insuline voorgeschreven en in 2019 21%. De daling in insulinegebruik is waarschijnlijk het gevolg van betere screening. Hierdoor komen ook vrouwen met een mildere vorm van zwangerschapsdiabetes in beeld. Deze lichtere vorm kan meestal goed behandeld worden met een voedings- en beweegadvies. 

Iedereen vrij van diabetes

Etelka Ubbens, algemeen directeur van het Diabetes Fonds: “De groei vertelt ons dat er werk aan de winkel is om onze missie ‘iedereen vrij van diabetes’ te halen. Zwangerschapsdiabetes kan een grotere baby tot gevolg hebben en tot complicaties leiden bij de geboorte. Bovendien krijgt de helft van de vrouwen met zwangerschapsdiabetes binnen vijf tot tien jaar diabetes type 2. Hun kinderen hebben een grotere kans op het krijgen van diabetes type 2 in hun latere leven. De resultaten van deze cijfers zijn voor ons aanleiding om extra activiteiten te ontwikkelen om zwangerschapsdiabetes te voorkomen. Hiernaast steunen we wetenschappelijk onderzoek dat bijdraagt aan het voorkomen en genezen van zwangerschapsdiabetes en zetten we ons in voor het makkelijker maken van een gezonde leefstijl.”

Onderzoek zwangerschapsdiabetes

Vrouwen hebben een verhoogde kans op zwangerschapsdiabetes als er onder andere sprake is van diabetes type 2 in de familie, een niet-westerse migratieachtergrond en (ernstig) overgewicht. Een gezonde leefstijl is de kern in de preventie en de behandeling van zwangerschapsdiabetes. Uit recent door het Diabetes Fonds ondersteund onderzoek van Dr. Romy Gaillard blijkt dat vooral overgewicht en obesitas voor aanvang van de zwangerschap nadelige gevolgen heeft voor moeder en kind. Ook zijn verhoogde bloedsuikerwaardes al vroeg in de zwangerschap, nog voor de ontwikkeling van zwangerschapsdiabetes, geassocieerd met de ontwikkeling van het nog ongeboren kind.In het tweede deel van haar onderzoek ontwikkelt ze een leefstijlinterventie om moeders voor en bij aanvang van de zwangerschap te ondersteunen om gezonder te gaan leven om zwangerschapsuitkomsten en de gezondheid van kinderen op de lange termijn te verbeteren.

Over het onderzoek:

Het onderzoek is uitgevoerd door Nivel, het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg, RIVM en CBS in opdracht van het Diabetes Fonds in oktober 2020. Voor dit onderzoek werden gegevens gebruikt van de huisartsenregistratie van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn, demografische gegevens en gegevens over geboortes van het CBS.