Persen bij de bevalling – Moet je lichaam je gids zijn?

Persen bij de bevalling is iets wat veel moeders vrezen. Gelukkig is dit nare gevoel snel weg als je je baby in de armen kan nemen. Hieronder wordt uitgelegd hoe je het beste kan persen bij de bevalling. 

Korte uitleg over de bevalling

Zijn er meerdere manieren om te persen?

Ja, er zijn twee zeer verschillende manieren om te persen, om je baby ter wereld te brengen en hem of haar te helpen door het geboortekanaal.

Een veel gebruikte methode wordt gericht persen genoemd. Met dit type, leidt een verloskundige jou zodra je 10 centimeter ontsluiting hebt. Hierbij wordt je ook geholpen hoe je moet persen. De andere benadering staat bekend als intuïtief (spontaan) persen. Bij deze methode volg je de natuurlijke drang van je lichaam. Op die manier ga je persen wanneer je er klaar voor bent. Dit kan je doen op welke manier dan ook.

Verloskundigen geven vaak de voorkeur aan intuïtief persen. Hoewel beiden technieken worden gebruikt is de een niet persé beter dan de andere. Er wordt aanbevolen om de techniek te gebruiken die voor jou het meest effectief is en het beste werkt.  

Er wordt ook geadviseerd om aan het begin van de bevalling een uur of twee te rusten (tenzij je een natuurlijke drang hebt om eerder te persen natuurlijk). Dit wordt voornamelijk geadviseerd als je een ruggenprik hebt gehad of als dit je eerste bevalling is.

Deze rustperiode geeft je baby de tijd om alleen af te dalen terwijl jij je energie voor het persen bespaart. Het persen gaat namelijk door tot vlak voor de geboorte van de baby en kan enkele minuten tot enkele uren duren.

Hoe wordt gecoached persen bij de bevalling aangepakt?

De coach of verloskundige kan beginnen met helpen persen zodra je baarmoederhals volledig is uitgezet naar 10 centimeter. Dit geeft de tweede fase van de bevalling aan.

In de meeste gevallen leidt een verloskundige de coaching. Normaal gesproken word je verteld om diep adem te halen aan het begin van de weeën, deze adem vast te houden. Verolgens moet je je buikspieren aanspannen en met zoveel mogelijk druk naar beneden te persen. Hierbij telt de verloskundige tot 10.  

Daarna haal je snel adem en duw je nog een keer voor de volgende telling van 10, met als doel om tijdens elke wee drie keer een duwtje in de rug te krijgen.

Om scheuren te voorkomen, kan je worden verteld dat je moet stoppen met persen als je baby zich knielt – dat is wanneer het breedste deel van het hoofd van de baby door je vagina gaat.

Het verschil tussen intuïtief en gecoacht persen bij de bevalling

Bij spontaan persen, volg je de natuurlijke drang van je lichaam om te persen. Vrouwen die spontaan persen, hebben de neiging om niet diep in te ademen van te voren, en ze ademen uit terwijl ze persen. In tegenstelling tot het inhouden van de adem bij het persen. De rol van de persoon die de bevalling ondersteunt is om je eraan te herinneren om naar je lichaam te luisteren en je aan te moedigen om te persen wanneer dit het beste voelt voor jou.

Je kunt een oncontroleerbare drang voelen om te persen zodra je volledig verwijd bent, maar veel vrouwen voelen dat niet. Dit geldt voornamelijk voor vrouwen die een ruggenprik hebben gehad. Als je op dit moment geen aandrang hebt om te persen, kun je rusten terwijl de baby alleen op basis van de kracht van je weeën afdaalt.

Als je een ruggenprik hebt gehad, kan je een drang voelen om te persen als de baby laag genoeg komt. Het is ook mogelijk dat de ruggenprik zo sterk is geweest dat je deze drang niet voelt. In sommige gevallen kan je hulpverlener de ruggenprik laten uitwerken als het bijna tijd is om te persen.

Als je eenmaal de drang begint te voelen om te persen, kan je in het begin tijdens het hoogtepunt van de weeën slechts een paar seconden persen. Dit kan je ook niet tijdens elke wee volhouden.

Naarmate de baby daalt en steeds meer druk uitoefent op je bekkenbodem (de spieren en ander weefsel dat de baarmoeder, vagina, blaas en rectum ondersteunt), kun je tijdens de weeën harder en vaker gaan persen. 

Waarom gecoacht persen wordt gedaan

Het is niet duidelijk waarom gecoacht persen de voorkeur heeft in de meeste ziekenhuizen. Eerdere studies hebben aangetoond dat een langdurige tweede fase risicovoller was voor de baby, dus de praktijk van gecoacht persen kan zijn ontstaan als een poging om deze fase te verkorten.

Alhoewel, tegen de recente jaren ’70, kwam een nieuw onderzoek met de resultaten dat een langdurige bevalling niet zo zeer de gezondheid van de baby beïnvloedde. Hierdoor begonnen sommige deskundige de waarde van het gecoachte persen in twijfel te trekken.

Gecoacht persen kan in sommige gevallen nog steeds nuttig zijn. Bijvoorbeeld, als je niet de drang voelt om te persen. Dan kan je de coaching nodig hebben om effectief te persen.

Coaching kan ook geschikt zijn als je zo angstig of gespannen bent tijdens de bevalling en hierdoor moeite hebt om naar de signalen van je lichaam te luisteren. Hierdoor vragen sommige vrouwen om specifieke aanwijzingen.

Wat zijn de voor- en nadelen van gecoacht persen bij de bevalling

Een overzicht van verschillende studies vergelijkt de verschillen tussen gecoacht en spontaan persen. Deze studies vonden geen significante verschillen in de uitkomsten tussen de twee methoden. 

Onderzoekers raden aan om de moeder te laten kiezen om te persen zoals zij dat wil.

Andere studies hebben aangetoond dat gecoacht persen zoals het meestal wordt beoefend geassocieerd werd met een of meer van de volgende zaken:

• Verhoogd risico op schade aan de urine- en bekkenstructuren
• Frequenter wat betreft de hartslagpatronen van foetussen
• Verhoogde stress en vermoeidheid bij de moeder
• Hoger percentage van keizersneden

Veel verloskundigen wijzen erop dat gecoacht persen de instinctieve kennis van een vrouw overneemt en dit de kans vermindert op een rustige bevalling.

Hoe moet ik omgaan met persen tijdens de bevalling

Veel deskundigen geloven nu dat gecoacht persen in sommige gevallen kan helpen, maar het zou geen routinepraktijk moeten zijn. Andere organisaties zijn er voorstander van dat moeders hun lichaam laten vertellen hoe en wanneer ze moeten persen.

In de meeste situaties is het beter om te wachten tot je de drang voelt om te persen. Dit is zowel als je een ruggenprik hebt gehad als niet. Als je een ruggenprik hebt, maar geen drang om te persen, kan het zijn dat je een uur of twee na de volledige verwijding of tot je baby’s hoofdje erg laag in je bekken ligt, wilt wachten voordat je begint te persen.

Bespreek tijdens je zwangerschap met je arts of verloskundige de verschillende perstechnieken en laat haar weten wat je voorkeur is.